UMAY - BİLİM SANAT VE YAŞAM MERKEZİ
 

ROBOTİK KODLAMA NEDİR, NASIL YAPILIR? ROBOTİK KODLAMA NE İŞE YARAR?

15 AĞU 2023
 
 

Teknoloji her geçen gün gelişiyor ve bu gelişim giderek daha da hızlanıyor. Uzmanlar önümüzdeki yıllarda günlük işlerimizi bizim yerimize robotların yapacağını öngörüyorlar. “Peki bu mümkün mü?” diye soracak olursanız, robotik kodlama sayesinde bu söylediklerimizin gerçekleşmesi mümkün. Tabii ki bunu doğru kodlamalar yaparak başarabilirsiniz. Gelin robotik kodlamanın ne demek olduğunu ve ne işe yaradığını birlikte inceleyelim.

Kodlama kavramını hayatımızın hemen hemen her alanında duyuyoruz. En ufak bir sistemi çalıştırmak için nasıl kodlama yapıyorsak aynı şekilde robotik kodlamada da bir robotu çalıştırmak için kodlama yapıyoruz. Robot kelimesine izlediğimiz filmler ve oynadığımız oyunlar yüzünden büyük bir çoğunluğumuz önyargı ile yaklaşmaktadır. Bunun sebebi robotların bizlere dünyayı istila eden, her şeye zarar veren, insanlığın sonunu getirecek varlıklar olarak tanıtılmasıdır. Fakat durum elbette ki böyle değil. Robotik kodlamayı doğru bir biçimde kullanarak robotlarla beraber hayatımıza devam edebiliriz. Robotik kodlama konusunu iyi bir şekilde anlayabilmek için en temelden, yani robot kavramını tanıyarak başlayalım.

Robot Nedir?

Robotlar, aldıkları komutlara göre hesaplamalar yapıp karar veren ve bu kararlar doğrultusunda eylemlerini gerçekleştiren makinelerdir. Robotların bir insan profiline benzetilmesi yanlıştır. Temel görevi aldığı komutları yerine getirmektir. Bunun yanı sıra robotlarda kesinlikle olması gereken temel parçalar vardır. Bunlar;

Robotlar, motor ile yapması gereken eylemleri yerine getirir, sensörler ile bulunduğu ortamı algılar ve hesaplama birimleri sayesinde insanların yüklemiş olduğu kodlarla eylemin ne olacağına karar verir.

Robotik Kodlama Nedir?

Robotun ne olduğunu öğrendiğimize göre artık asıl konumuz olan robotik kodlama kısmına geçebiliriz. Aslında robotik kodlama bildiğimiz kodlama ile hemen hemen aynıdır. Tek fark robotik kodlamada kodlar robotlara yüklenir. Robotun hesaplama birimlerine belirli olasılıklar eklenir ve hangi durumda nasıl bir reaksiyon vereceği belirlenir.

C/C, Python, Java gibi yazılım dilleri ile robotik kodlama yapılabilir. Robotik kodlama kulağa biraz karmaşık gelse de bildiğimiz temel kodlama ile aşağı yukarı aynıdır. Bir yazılımcı, uygulamaya tıklandığında hangi işlemlerin çalışacağını belirleyebiliyorsa aynı şekilde bir robotun da hangi eylemleri gerçekleştireceğini belirleyebilir. (1)

Robotik Kodlama Tarihi

Robotik kodlamayı ilk duyduğumuzda kulağa yakın zamanlarda ortaya çıkmış bir kavram olarak gelse de, robotik kodlamanın tarihi MÖ 3. yüzyıla dayanmaktadır. Robotik kodlamanın ilk kalıntıları Çin’de yazılmış olan bir Lie Zi yazmasında bulunmuştur. Bu yazma, Zhou Kralı Mu’ya MÖ 1000 yılında sunulan bir insan mankeninden bahseder.

Antik Yunan Döneminde Ktesibios, robotik kodlama alanında çalışmalar yapmış ve yüzden fazla mekanik otomat oluşturmuştur. Daha sonrasında El-Cezeri robotik kodlama alanına giriş yapmış ve bu alanda adını altın harflerle yazdırmıştır. Dönemin şartlarına göre çok gelişmiş otomatlar tasarlamıştır. El-Cezeri, Çağın Doruğuna Erişmiş Büyük Mühendis İbn-i Rezzar Cezeri adıyla da anılmaktadır.

18 ve 19. yüzyıllara geldiğimizde eğlence amacıyla geliştirilen robot otomatlar, zenginlerin saraylarını süslemeye başlamıştır. 1776 yılında Fransız Pierre Jaquet Droz tarafından tasarlanan org çalan müzisyen, Osmanlı Sarayı için geliştirilen otomatlardan biriydi. Bir diğer otomat ise 1769’da yapılmış satranç oynayan bir adamdı. Bu otomat birçok fuarda sergilendikten sonra, içinde insan olduğu iddia edilmiştir. İlerleyen dönemlerde Edison bu gelişmelerden ilham alarak gramofonu icat etmiştir. (2)

Robotik Kodlama Nasıl Yapılır?

Robotik kodlama ile ilgili teorik bilgileri öğrendik. Şimdi nasıl yapılacağı konusuna değinelim. Bilgisayar üzerinden çalışması gereken kodlar oluşturulur, ardından geliştirilen yazılım işlemciye aktarılır. Daha sonra parçalar bir araya getirilerek makine oluşturulur. Bu makine sayesinde bilgisayardan verilen komutlar işlemciye ulaşır. Böylelikle robot istenen eylemleri doğru bir şekilde yerine getirmiş olur. Robotik kodlama burada anlattığımız kadar basit bir algoritmaya ve iş sürecine sahip olmasa da, temelde bu iş parçacıklarının bir araya gelmesiyle oluşur. Birçok yazılım dilinde geliştirilebilen ve öğrenilmesi gereken bir konudur. (4)

Robotik Kodlama Ne İşe Yarar?

Robotlar yavaş yavaş hayatımızın içinde yer almaya başladılar. Günümüzde insan gibi gelişmiş bir varlığın basit işlerle uğraşmaması ve iş yükünün hafiflemesi amacıyla küçük işler robotlara veriliyor. Önümüzdeki yıllarda ise robotlara daha büyük görevler verileceği düşünülmektedir. Ancak robotlar sadece insanların onlara yüklediği kodlar kapsamında eylemlerini gerçekleştirebileceklerdir. Bir robot ne kadar gelişmiş olursa olsun o robotun gelişmesini sağlayan kişi robotik kodlamasını yapan kişidir.

Robotik Kodlama Bilmenin Faydaları

Robotik Kodlama Nasıl Öğrenilir?

Evinizde otururken bir anda robotik kodlama öğrenmeye karar verebilirsiniz. Tabii ki iyi bir eğitim almanız sizi her zaman bir adım öne çıkaracaktır. Birçok farklı yazılım dili bulunmakla birlikte bunlardan ne kadar fazlasını bilirseniz bu size bir o kadar artı sağlar. Yazılım sınırsız bir alandır ve kendinizi sürekli olarak geliştirebileceğiniz imkanlarınız vardır. Kendi imkanlarınız ile robotik kodlama öğrenebilirsiniz. Ancak iyi bir eğitim alarak öğrenme sürenizi oldukça hızlandırabilirsiniz.

Robotik kodlama ile ilgili temel olarak bilmemiz gereken konular hakkında fikir sahibi olduk. Şimdi ise bilgisayarın başına geçip kendinizi geliştirmeniz gerekiyor. Yazılım programlarını kurcalayarak ve pratik yaparak ilerde robotik kodlama alanında önemli çalışmalar yapmanızı sağlayabilirsiniz.

Kaynakça:

  1. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1135271
  2. https://tr.wikipedia.org/wiki/Robotik
  3. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/591508
  4. https://yunus.hacettepe.edu.tr/~Sadi/yayin/AB16_Sayin-Seferoglu_Kodlama.pdf
Whatsapp